- κοκίτης
- Οξεία λοιμώδης και μεταδοτική νόσος. Προσβάλλει εκλεκτικά τις ανώτερες αναπνευστικές οδούς και χαρακτηρίζεται από τυπικούς παροξυσμούς σπασμωδικού βήχα, με σπασμό της γλωττίδας και αποβολή λεπτόρρευστης, βλεννώδους απόχρεμψης.
Ο κ. προσβάλλει όλες τις ηλικίες. Εκδηλώνεται τόσο στα νεογνά όσο και σε ηλικιωμένα άτομα, όμως η μεγαλύτερη συχνότητα της νόσου συναντάται μεταξύ δύο και πέντε ετών.
Ο αιτιολογικός παράγοντας της νόσου είναι ο αιμόφιλος του κ. (βάκιλος των Μπορντέ-Ζανγκού), ο οποίος μεταδίδεται με άμεση επαφή ή με τα σταγονίδια του σάλιου και της βλέννας που εκτοξεύονται από το στόμα ενός αρρώστου, όταν βήχει ή μιλά.
Μετά τη μόλυνση ακολουθεί μια περίοδος επώασης (που κυμαίνεται από δύο έως δεκαπέντε ημέρες)· στη συνέχεια εκδηλώνεται η κύρια νόσος, με ένα πρώτο στάδιο που αποκαλείται καταρροϊκό. Ο ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα κοινού κρυολογήματος με φταρνίσματα, ρινική καταρροή και ξηρό βήχα, που συχνά συνοδεύεται από μικρή πυρετική κίνηση. Σταδιακά, ο βήχας γίνεται πιο επίμονος τόσο την ημέρα όσο και τη νύχτα. Ακολουθεί το σπασμωδικό στάδιο, κατά το οποίο ο βήχας εμφανίζεται παροξυσμικά σε όλο το 24ωρο. Χαρακτηριστικά, έπειτα από βαθιά εισπνοή επέρχονται στην ίδια εκπνοή πολλές βηχικές ώσεις και ευθύς αμέσως ακολουθεί βαθιά, ηχηρή, συριγμώδης αναπνοή και, όχι σπάνια, εμετός. Η πιο συχνή επιπλοκή της νόσου είναι η βρογχοπνευμονία. Ο κ. μπορεί να εμφανιστεί υπό ελαφρά μορφή ή, αντίθετα, να διαδράμει κατά τρόπο ιδιαίτερα βαρύ· αυτό συμβαίνει συχνά στα νεογνά και ιδιαίτερα στα θήλεα. Όσο μικρότερη είναι η ηλικία προσβολής τόσο μεγαλύτερη είναι η θνητότητα της νόσου.
Το αντικοκιτικό εμβόλιο δρα ιδιαιτέρως αποτελεσματικά (ενεργητική ανοσοποίηση) και συνήθως χορηγείται μαζί με το αντιδιφθεριτικό και το αντιτετανικό ως τριπλό εμβόλιο. Είναι επίσης δυνατόν να προφυλαχθεί αποτελεσματικά το παιδί που έχει εκτεθεί στη νόσο με την έκθεση σε ειδικά αντισώματα. Τα τελευταία, ακόμα και αν δεν προλάβουν την εκδήλωση της νόσου, καθιστούν την πορεία της πιο ήπια, γεγονός που έχει μεγάλη σημασία για τα πολύ μικρά παιδιά. Θεραπευτικά, εφαρμόζεται συμπτωματική αγωγή και χορηγείται αντιβίωση.
* * *οιατρ. βλ. κοκκύτης.
Dictionary of Greek. 2013.